مدل سازی پتانسیل آتش سوزی جنگل با استفاده از سیستم های اطلاعات مکانی (مطالعه موردی: جنگل گلستان)

جنگل ها مهمترین منبع طبیعی واکولوژیکی در کره زمین به شمار می آیند و کارکرد آنها نقش اساسی در حفظ تعادل در چرخه طبیعت دارد. علاوه بر این وجود جنگل مانع از وقوع بسیاری از بلایای طبیعی دیگر بوده و از این رو می تواند همراه بزرگی برای انسان در مقابله با تهدید های طبیعی باشد. برای مثال پوشش گیاهی جنگل همواره مانعی برای فرسایش خاک بوده و در نتیجه از وقوع سیلاب و رانش زمین جلوگیری خواهد نمود. همچنین تاثیر جنگل در مبارزه با آلودگی هوا و تولید اکسیژن غیر قابل انکار بوده و با توجه به پیشرفت های صنعتی بشر و تولید گازهای گلخانه ای بخصوص در دهه های اخیر، نقش جنگل بیش از پیش نمایان می گردد. از طرفی آسیب های طبیعی و تخریب پوشش گیاهی در جنگل ها و مراتع همواره از بحران های مطرح در منابع طبیعی می باشد. بطور کلی هر گونه تغییرات مضر و قابل اندازه گیری در کیفیت شیمیایی یا توان زیستی منابع طبیعی که باعث از بین رفتن و یا کاهش کمی و کیفی عملکرد منابع طبیعی، مانند کارکردهای فیزیکی و بیولوژیکی آن گردد، اصطلاحا تخریب یا آسیب منابع طبیعی نامیده می شود ]1[. امروزه در خشکی ها پس از فعالیت های شهری و کشاورزی انسان، آتش سوزی فراگیرترین عامل تخریب کننده اکوسیستم های طبیعی به شمار می رود. آتش سوزی های طبیعی تاثیرات عمیقی بر کاربری اراضی، تولیدات، اقتصاد، انتشار گاز و سلامتی بشر داشته و باعث تغییر در اکوسیستم های طبیعی می گردد. به عنوان مثال در کمتر از 200سال گذشته، شش میلیون کیلومتر مربع از زمین های جنگلی در جهان بر اثر آتش سوزی از بین رفته اند ]2[. ایران نیز در این زمینه مستثنی نبوده و از گذشته آتش سوزی های متعددی در آن رخ داده است، بطوریکه در یک دوره 28 ساله (1375-1347) حدود 160000 هکتار از جنگل های کشور بر اثر آتش سوزی از دست رفته است، و پس از پیروزی انقلاب، از سال 1357 تا 1374، حدود 87000 هکتار از جنگل ها دچار حریق شده اند ]52[، به عبارت دیگر در طی 13 سال 2600 فقره آتش سوزی در جنگل ها اتفاق افتاده است، و از سال 1347 تا کنون، به طور متوسط همه ساله در حدود 5500 هکتار از جنگلها به حریق مبتلا شده اند ]53[. دفعات زیاد وقوع آتش سوزی در جنگل های کشورمان باعث گردیده که ایران در میان کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا از نظر میزان نابودی مناطق جنگلی در اثر آتش سوزی در رتب? چهارم قرار داشته باشد. بطور مثال جدول 1-1 مناطق آتش گرفته در سال 1389 را نشان می دهد. جدول 1-1. تعدادی از مناطق جنگلی آتش گرفته در سال 1389 [50] نام منطقه مساحت آتش سوزی جنگل های بلوط خوزستان 45 هکتار جنگل های منطق? مریوان 100 فقره آتش(ده ها هکتار) جنگل های بلوط زاگرس نزدیک به 40 هکتار جنگل های شهرستان دالاهو 20 هکتار جنگل های یاسوج بیش از 20 هکتار جنگل های شرق شهرستان پاسارگاد بیش از 20 هکتار جنگل های هم مرز با ترکمنستان بیش از 100 هکتار این آتش سوزی ها سبب شده تا سال 89 به عنوان سال بلا برای جنگل های ایرانی نامیده شود ]50[. به طورکلی علل آتش سوزی ها را می توان به دو دسته انسانی و غیرانسانی (طبیعی) تقسیم بندی کرد ]1[. عوامل غیر انسانی شامل صاعقه، وزش باد های گرم، ریزش برگ ها و خشک شدن آنها، وجود اشیایی که مانند ذره بین عمل می کنند و از این قبیل می باشند. عوامل انسانی نیز به دو دسته عمدی و غیرعمدی تقسیم می شود که از دلایل عمدی می توان به فعالیت های کشاورزی، دامپروری و اختلاف با نهادهای دولتی و از دلایل غیرعمدی می توان به بی احتیاطی و سهل انگاری مردم در استفاده از جنگل اشاره کرد. در بررسی مضرات آتش سوزی نشان داده شده است که علاوه بر از بین بردن درختان و پوشش گیاهی موجب عریانی خاک و در نتیجه فرسایش خاک خواهد شد. به همین دلیل آتش سوزی را همواره دلیلی برای تبدیل شدن جنگل به دشت، بوته زار و یا زمین های بی حاصل می دانند ]4[. تغییرات پوشش زمین می تواند تغییرات در شرایط آب وهوایی را نیز به دنبال داشته باشد. به طور مثالmolders وهمکاران (2007) مشاهده کردند که کاهش پوشش گیاهی باعث تغییر در میزان ناهمواری زمین گردیده و روی انرژی منعکس شده بین زمین و اتمسفر موثر می باشد. همچنین آنها احتمال دادند که این امر می تواند باعث تغییر در الگوهای بارندگی و نحوه تشکیل ابرها شود. در این زمینهamiro وهمکاران نیز (1999) به این نتیجه رسیدند که زمین های باقیمانده در ناحیه سوخته جنگل نسبت به سایر نواحی سالم، دمای بالاتری را به مدت 15 سال (به طور میانگین) تجربه خواهد نمود ]5[. دلایل ذکر شده همگی موید ضرورت اهمیت مطالعه و تحقیق در زمینه آتش سوزی جنگل و ارائه راهکارهای مناسب به منظور پیشگیری از وقوع یا کاهش صدمات ناشی از آن می باشند. یکی از این راهکارها تهیه نقشه ریسک آتش سوزی می باشد. در این راستا تعریف های معتبر گوناگونی برای نقشه ریسک آتش سوزی بیان شده است. سازمان ملی موقعیت یابی آتش سوزی جنگل در آمریکا nwcg(us national wildfire coordinating group)، تنها روی سوخت آتش در جنگل تاکید نموده و چنین تعریفی را ارائه کرده است: "حجم، نوع، شرایط، نحوه آرایش درختان، موقعیت، درجه سهولت برای وقوع آتش و میزان سختی خاموش کردن آتش". در تعریفی دیگر توسط bachmann و همکاران در سال 2001، آمده است: "احتمال وقوع آتش در جنگل در یک مکان مشخص و تحت یکسری شرایط خاص با همدیگر" ]6[. بررسی مطالعات انجام شده در زمینه آتش سوزی جنگل، بیانگر تاثیر پارامترهای انسانی و طبیعی مختلف در وقوع آن می باشد. در مطالعه ای درباره تأثیر متغیرها بر آتش سوزی بیان شده است که در جنگل های جلگه ای عامل موثر در آتش سوزی گرما می باشد. همچنین در جنگل های مرتفع، کاهش رطوبت مواد سوختی موجب آتش سوزی می گردد ]54[. به همین ترتیب بیان شده است که جاده ها از عوامل اصلی در قطعه بندی جنگل هستند. لذا با ساخت و طراحی دقیق جاده ها و قطعه بندی مناسب می توان از گسترش آتش از قسمتی به دیگر مناطق جلوگیری کرد. جاده ها درجنگل علاوه بر اهمیت شان در بهره برداری و حمل و نقل چوب، در تفریح و تفرج و جلوگیری از آتش نیز نقش مهمی دارند ]55[.w.kooke و همکاران (2007) در مدلی که ارائه دادند، از شیب و پوشش گیاهی به عنوان عوامل طبیعی و از میان فاکتورهای انسانی نزدیکی به جاده و محل سکونت را به عنوان پارامترهای موثر در وقوع آتش سوزی انتخاب کردند. آنها همچنین تاثیر پارامتر متوسط بخار هوا را بر میزان خشکی بررسی کردند. مزیت مهم این تحقیق بررسی ارتباط بین میزان بخار هوا و احتمال وقوع خشکسالی و آتش سوزی می باشد که بصورت یک فرمول ریاضی و با در نظر گرفتن میانگین بارش در منطقه ارائه شده است. همچنین عدم استفاده از سایر پارامترهای موثر در وقوع آتش سوزی مانند دما و جهت شیب و تاکید بر خشکی هوا به عنوان دلیل اصلی آتش سوزی، از معایب این مطالعه می باشد ]29[. در تحقیقی دیگر که توسط eduardo و همکاران (2010) انجام شد، با شناسایی تغییرات جنگل و پوشش گیاهی که توسط تصاویر ماهواره ای مربوط به دو سال استخراج شده بود، مدلی برای پیش بینی آتش سوزی با توجه به بردار تغییرات پوشش گیاهی در منطقه ارائه گردید. از مزیت های این تحقیق می توان به بررسی تاثیر بزرگی بردار تغییرات پوشش گیاهی در پیش بینی وقوع آتش سوزی اشاره نمود. اما در این تحقیق نیز تنها به همین مورد اکتفا شده و پارامترهای موثر دیگر کنار گذاشته شده اند ]32[. این موضوع در تحقیقات دیگر نیز قابل مشاهده است. از آن جمله می توان به تحقیق malone و همکاران (2011) اشاره نمود. در این تحقیق به بررسی تعداد 217 مورد آتش سوزی در منطقه فلوریدای آمریکا پرداخته شده است. به همین ترتیب با در نظر گرفتن نوع پوشش گیاهی و فاصله زمانی بین آتش سوزی های اتفاق افتاده یک مدل ریسک آتش سوزی ارائه شده است و منطقه به چند ناحیه ریسک آتش سوزی تقسیم شده است ]33[. بررسی رابطه بین تاریخچه آتش سوزی و پیش بینی آن از مزایای این تحقیق می باشد. اما همانطور که ذکر شد عدم استفاده از سایر پارامترها از معایب این تحقیق است. زیرا آتش سوزی جنگل یک رخداد پیچیده طبیعی بوده و به تعداد زیادی از پارامترها وابسته می باشد. بنابراین با بررسی یکی از پارامترها نمی توان نتایج رضایت بخشی را انتظار داشت. موضوع دیگری که در اکثر تحقیقات مشاهده می شود، استفاده از مدل سعی و خطا و یا مدل هایی است که بدون در نظر گرفتن نظرات کارشناسی راجع به تاثیر پارامترها و ارتباط آنها با همدیگر به پیش بینی آتش سوزی می پردازند. بطور مثال می توان به تحقیق yin hai و همکاران (2004) اشاره نمود که در آن برای ترکیب پارامترها و وزندهی آنها از یک فرمول، که با نام شاخص آتش سوزی معرفی شده، استفاده شده است. شاخص ارائه شده در این تحقیق به صورت رابطه (1-1) می باشد. fri=(0.4×f)+(0.15×p)+(0.15×a)+(0.15×s)+(0.15×h)رابطه (1-1) که در آن پارامترهای fri، f، s، a و p و h به ترتیب بیانگر شاخص خطر آتش سوزی، پوشش گیاهی، شیب، جهت شیب، نزدیکی به منطقه مسکونی و ارتفاع است. همچنین در تحقیقات مذکور عمدتا برای اعتبار سنجی مدل پیشنهادی از پایگاه داده های محلی و برداشت های میدانی در هنگام آتش سوزی استفاده شده است که مسلما به دلیل عدم دسترسی به برخی مناطق آتش سوزی نمی توان کاملا به این داده ها اطمینان کرد. در طی دهه اخیر استفاده از سنجش از دور (*rs) و سیستم های اطلاعات مکانی (*gis) به عنوان ابزار مفید برای آنالیزهای مختلف و مدیریت های بهینه آتش سوزی هم قبل و هم بعد از وقوع آن توسعه یافته است. سنجنده های ماهواره های سنجش از دور با قدرت تفکیک* مکانی و زمانی مناسب، اطلاعات مهمی را برای هشدارهای زودهنگام آتش سوزی در دسترس قرار می دهند. همچنین قابلیت های فراوان سیستم های اطلاعات مکانی در زمینه یکپارچه سازی* لایه های اطلاعات نتایج مناسبی را در این راستا فراهم می نماید. ترکیبی از تکنولوژی ژئوماتیک*، شامل سنجش از دور و سیستم های اطلاعات مکانی با روش های مدل سازی آماری مانند درخت تصمیم گیری چند معیاره (*mcdm)، داده ها و آنالیزهای قدرتمند و مفیدی را در رابطه با مطالعه آتش سوزی فراهم می کند. در تحقیق پیش رو علاوه بر بررسی پارامترهای موثر در آتش سوزی، مهم ترین آنها انتخاب شده و برای مدل سازی از روش های ارزیابی چند معیاره و همبستگی آماری استفاده شده است. مزیت روش بکار رفته در این تحقیق استفاده از نظرات کارشناسان و متخصصان به منظور تعیین بهینه میزان تاثیر هر پارامتر در وقوع آتش سوزی است. این کار در بیشتر مطالعات با استفاده از مدل های تجربی و یا سعی و خطا انجام شده است. استفاده از این دو روش و مقایسه آنها باعث افزایش اعتبار مدل خواهد بود. همچنین برای ترکیب داده ها از تکنولوژی سیستم های اطلاعات مکانی استفاده شده است. در ادامه برای اعتبار سنجی، از داده های ماهواره ای (محصولات آتش سنجنده modis) استفاده شده است تا بدینوسیله از تمام مناطق آتش گرفته برای اعتبارسنجی استفاده شود. قابل ذکر است که منطقه مورد مطالعه این تحقیق جنگل های استان گلستان در شمال ایران می باشد که تاکنون مطالعه ای برای تهیه نقشه ریسک در آن انجام نشده است. از معایب این تحقیق نیز می توان به عدم بررسی تغییرات زمانی پارامترهای موثر و تولید نقشه بهنگام اشاره نمود. 1-2- ضرورت و انگیزه تحقیق به دلیل اهمیت حفظ جنگل وتلاش جهت ارائه راهکارهای مناسب جهت پیشگیری از آتش سوزی جنگل، در سال های اخیر تغییر گرایش از مدیریت بحران به مدیریت ریسک و تأکید بر مدیریت دانایی محور، موجب ارتقای قابل ملاحظ? سامانه های پیش بینی و هشدار گردیده است، زیرا موفقیت مدیریت ریسک بستگی مستقیم به دقت برآورد شرایط آینده دارد. در این رابطه بایستی توجه داشت که راه اندازی سیستم های پیش بینی و هشدار، کم هزینه بوده و نیاز به زمان زیادی ندارد. در همین راستا تشخیص مناطق مستعد وقوع آتش سوزی می تواند در برنامه ریزی برای استفاده از منابع موجود بسیار موثر باشد. همچنین با برنامه ریزی صحیح می توان اثرات وقوع این حادثه را کاهش داد. در روش های سنتی از داده هایی مانند رطوبت نسبی، نوع پوشش گیاهی منطقه، نقشه های توپوگرافی وسایر موارد هر یک بصورت جداگانه برای این کار استفاده می شد، که برای این داده ها عموما از منطقه نمونه برداری انجام می شد. به طور قطع روش هایی از این قبیل نتایجی بصورت زیردارند: به دلیل اینکه این روش شامل محاسبات پیچیده و فراوانی است، بسیار زمان بر بوده، و در نتیجه احتمال وقوع خطا در آن بسیار زیاد است. با در نظر گرفتن زمان، این روش ها را فقط در مناطق با وسعت محدود و اندک می توان مورد استفاده قرار داد. با فراهم شدن داده های ماهواره ای مختلف و فراگیر شدن استفاده از آنها توسط متخصصین، امکان بررسی پدیده آتش سوزی از این روش نیز فراهم شد. از آنجایی که درتصاویر سنجش از دور انعکاس نور از سطح، ثبت می شود، امکان بررسی و استخراج بسیاری از پارامتر های موثر در آتش سوزی توسط این تصاویر ممکن خواهد بود. با استفاده از داده های سنجش از دور و تلفیق آنها با سیستم های اطلاعات مکانی می توانیم میزان تاثیر هر یک از پارامترها را بصورت وزن دار بررسی کرده و در نهایت به مدل مناسبی برای تهیه نقشه مناطق مستعد آتش سوزی دست پیدا کنیم. از مزایای استفاده از روش سنجش از دور و سیستم های اطلاعات مکانی نسبت به روشهای مرسوم می توان به موارد زیر اشاره کرد. نمونه برداری* روی تصاویر سنجش از دور نسبت به روش های قبلی سریع تر و راحت تر انجام می شود. مناطق وسیع تری در این روش قابل پوشش است. با توجه بالا بودن قدرت تفکیک زمانی در تصاویر سنجش از دور، فواصل نمونه برداری در آن می تواند زمان کوتاهی باشد. با انجام آنالیزها با استفاده از تحلیل هایgis می توانیم محاسبات را با سرعت بیشتر و با خطای کمتری انجام دهیم. در ادامه قابل ذکر است که با توجه به اهمیت روزافزون جنگل و تاثیرآن در بهبود شاخص های زیست محیطی، امروزه مدیریت بحران در آتش سوزی جنگل به یکی از موضوعات قابل توجه در تمام دنیا تبدیل گشته است . در این تحقیق منطقه مورد مطالعه جنگل گلستان در شمال ایران می باشد که در مقایسه با سایر مناطق کشور پتانسیل بالایی برای وقوع آتش سوزی دارد و هر سال آتش سوزی های زیادی در این جنگل اتفاق می افتد. آخرین آتش سوزی که در این منطقه اتفاق افتاد مربوط به آذز و دی ماه سال 1389 بوده است که تقریبا به مدت یک ماه ادامه داشت و خسارات زیادی را از لحاظ اقتصادی، حیات وحش و زیست محیطی ایجاد کرد. در حال حاضر تولید نقشه خطر آتش سوزی برای این منطقه صورت نگرفته است. برای مقابله با خطر آتش سوزی بویژه در مناطق پر خطر مانند جنگل گلستان، توسعه استراتژی های پیشگیری امری ضروری است. لازم است اطلاعات دقیق تری در مقیاس منطقه ای و ملی در مورد عوامل مطلوب آتش سوزی تهیه شود و این اطلاعات یکپارچه گردند تا با استفاده از آن با این پدیده تا حد امکان مبارزه شود. نقشه خطر آتش احتمال وقوع آتش سوزی را نشان می دهد و مناطق با خطر بالا را شناسایی می کند. این نقشه ها باید در مدیریت منابع جنگل جایگاه ویژه ای داشته باشد تا در برنامه ریزی و مدیریت منابع طبیعی و جنگلی از آنها استفاده شود. محققین زیادی بر روی برآورد خطر آتش سوزی تمرکز کردند و روش های مختلفی ارائه شده که این روش ها به متغیرهای مورد بررسی و مقیاس انتخابی بستگی دارد. در اغلب این روش ها از شاخص های تجربی برای مدل سازی و تهیه نقشه ریسک آتش سوزی استفاده شده است. در این تحقیق سعی بر آن شده است تا ضمن به کارگیری روشی مناسب جهت وزندهی به پارامتر های موثر در وقوع آتش سوزی مانند روش تصمیم گیری چند معیاره و همبستگی آماری به ارائه توانایی های سیستم های اطلاعات مکانی و علم سنجش از دور جهت تهیه نقشه ریسک آتش سوزی در منطقه مورد مطالعه و پیاده سازی آنها پرداخته شود. 1-3- اهداف و سوالات تحقیق هدف اصلی این تحقیق بررسی و ارزیابی عوامل محیطی و انسانی مختلف در وقوع آتش سوزی و تهیه نقشه ریسک آتش سوزی در جنگل گلستان می باشد. پارامترهای موثر در وقوع آتش زیاد است. از جمله این پارامترها می توان پوشش گیاهی، بارندگی، توپوگرافی منطقه، دما، رطوبت و نزدیکی به راه های ارتباطی را نام برد. این پارامترها هرکدام تاثیر مختلفی بر وقوع آتش دارند که با بدست آوردن وزن آنها در وقوع آتش می توان مناطق مستعد آتش سوزی را شناسایی کرده و تمهیدات لازم را برای پیشگیری از آتش سوزی در این مناطق به کار برد. تحقیق پیش رو به دنبال جواب مناسب برای سوالات زیر می باشد. بررسی پارامترهای محیطی و انسانی موثر بر آتش سوزی جنگل سوال: پارامترهای مذکور چه تاثیری بر روی میزان وقوع آتش سوزی دارند؟ کدام یک از این پارامترها تاثیر بیشتری دارد؟ بررسی پتانسیل روش های فرآیند سلسله مراتبی*(ahp) و همبستگی آماری در تعیین وزن مناسب و میزان تاثیر هر یک از پارامترها سوال: کدام یک از روش های مذکور در برقراری ارتباط بین پارامترهای محیطی- انسانی و وقوع آتش سوزی نتایج رضایت بخشی را دارد؟ توسعه مدل خطر آتش سوزی برای منطقه مورد مطالعه به منظور شناسایی نواحی مستعد آتش سوزی سوال: آیا امکان شناسایی نواحی با پتانسیل بالای آتش سوزی وجود دارد؟ منطقه مورد مطالعه از نظر پتانسیل آتش سوزی در چه وضعیتی قرار دارد؟ (دارای خطر کم، متوسط و یا بیشتر) ارزیابی نتایج حاصل از مدل های مورد استفاده سوال: مدل ایجاد شده از چه دقتی برخوردار می باشد و تا چه حدی توانسته است مناطق با خطر بالای آتش سوزی را شناسایی کند؟ در این تحقیق به بررسی اثر پارامترهای پوشش گیاهی، رطوبت، دما، نزدیکی به جاده، شیب و جهت شیب بر روی وقوع آتش سوزی و همچنین توسعه نقشه خطر آتش سوزی جنگل با استفاده از تکنولوژی rs و gis و داده های موجود پرداخته شده است. این تحقیق به دنبال روشی است که با استفاده از آن نقشه خطر آتش سوزی برای منطقه مورد مطالعه بر مبنای پارامترهای محیطی و انسانی ایجاد شود. 1-4- روند انجام تحقیق روند کلی این تحقیق از دو فاز جداگانه تشکیل شده است. در فاز اول پارامترهای گوناگون موثر در وقوع آتش سوزی بررسی شده است و پارامترهایی که تاثیر زیادی داشتند انتخاب شدند. در فاز دوم با استفاده از این داده ها نقشه خطر آتش سوزی به روش فرآیند سلسله مراتبی و همبستگی آماری برای منطقه مورد مطالعه تهیه شد و با استفاده از محصولات سنجنده های ماهواره ای مورد ارزیابی قرار گرفت. روش انجام این تحقیق بعد از انتخاب منطقه به چهارمرحله تقسیم می شود. 1) جمع آوری داده ها شامل داده های سنجنده modis جهت محاسبه شاخص پوشش گیاهی، تصاویر محصول آتش سنجنده modis برای شناسایی مناطق آتش سوزی، داده های srtm بمنظور تولید لایه های شیب، جهت شیب ، نقشه راه های ارتباطی منطقه مورد مطالعه و در نهایت داده های هواشناسی منطقه مورد مطالعه از قبیل دما و رطوبت. 2) اعمال تصحیحات اولیه به داده های ماهواره ای شامل:تصحیحات هندسی و رادیومتریک*. 3) پردازش داده ها: این مرحله شامل سه قسمت می باشد که عبارتند از تولید لایه های اطلاعاتی، وزندهی لایه ها ودر نهایت تلفیق لایه ها. ابتدا با استفاده از باندهای اصلی و مصنوعی و ایجاد شاخص های گیاهی، منطقه طبقه بندی می شود. سپس برای هر یک از داده ها، از قبیل شیب، جهت شیب، توپوگرافی، مسیر جاده های موجود در منطقه و دمای منطقه جنگلی، لایه های اطلاعاتی جداگانه تولید می شود. بطور کلی پارامترهای موثر در آتش سوزی به دو دسته تقسیم می شوند که عبارتند از: الف) پارامترهای پویا* که با مرور زمان تغییر می کنند و از این دسته می توان به میزان رطوبت ودرجه حرارت اشاره نمود. ب) پارامترهای ساختاری* مانند نزدیکی به راه ها و مناطق مسکونی ،توپوگرافی (شامل شیب* و جهت شیب*) و نوع پوشش گیاهی. سپس برای هر یک از این لایه های اطلاعاتی با توجه به میزان تاثیر، زیرکلاس هایی را تعریف خواهیم نمود. در ادامه لایه های اطلاعاتی وزندهی می شوند. مرحله مذکور، یعنی تعیین وزن بهینه، مهمترین قسمت این تحقیق می باشد. وزن دهی پارامترها در این تحقیق، با استفاده از روشهای تصمیم گیری چند معیاره (mcdm) و همبستگی آماری انجام شده است. 4) آنالیز نتایج و ارزیابی دقت (اعتبارسنجی نتایج): در نهایت مدل بدست آمده که نتیجه نهایی حاصل از روش وزن دهی را با آتش سوزی های رخ داده در منطقه اعتبارسنجی می شود. برای این کار از تصاویر محصول آتش سنجنده modis استفاده شده است. 1-5- ساختار پایان نامه این تحقیق در شش فصل تهیه شده است. فصل اول شامل مقدمه ای از آتش سوزی جنگل، بیان مساله، ضرورت و انگیزه تحقیق، اهداف و سوالات تحقیق می باشد. در فصل دوم به بررسی مبانی نظری تحقیق شامل ساختار آتش سوزی جنگل و مروری بر روش های مدلسازی و وزن دهی پارامترها می پردازد. در فصل سوم مطالعات انجام شده در زمینه مدلسازی پتانسیل آتش سوزی ارائه و نتایج آنها ارزیابی شده اند. فصل چهارم، روش پیشنهادی تحقیق می باشد که شامل فاز های اول و دوم تحقیق می باشد. در فاز اول پارامترهای موثر در آتش سوزی جنگل بررسی می شوند و در فاز دوم مدل های پیشنهادی برای وزن دهی پارامترهای موثر و روش ارزیابی نتایج ارائه می شود. تعیین وزن پارامترهای موثر با استفاده از روش پیشنهادی و بدست آوردن نقشه ریسک آتش سوزی برای منطقه مورد مطالعه و همچنین ارزیابی نتایج در فصل پنجم ارائه می گردد. فصل شش نیز در نهایت شامل نتیجه گیری از تحقیق پیش رو و ارائه پیشنهادات می باشد.